21. yüzyılın kabusu “Alzheimer”
İnsanın yaşamı boyunca biriktirdiği iyi ya da kötü anıların birçoğunun silinmesine yol açan, günümüzde yaşlılarda oldukça sık rastlanan Alzheimer, nörodejeneratif bir hastalıktır.
Beyin damarlarında yaşanan değişikliklere bağlı olarak hafıza kaybı, bunama ve genel anlamda bilişsel fonksiyonların azalması şeklinde gelişen tıbbi bir durum olan Alzheimer nedeniyle, her yıl dünya genelinde binlerce insan hayatını kaybediyor.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre dünya genelinde 55 milyondan fazla Alzheimer hastası bulunuyor ve bu sayının 2030'da 78 milyona, 2050'de ise 139 milyona çıkması bekleniyor.
Araştırmalara göre Alzheimer'a yakalananların yüzde 60’dan fazlası düşük ve orta gelirli ülkelerde yaşıyor ve Alzheimerlı hasta sayısına her yıl 10 milyon yeni vaka ekleniyor.
İlk kez 1906’da Alman psikiyatrist ve patolojist Alois Alzheimer tarafından tanımlanan ve 65 yaş üstü kişilerde beyin dokularında ağır hasara neden olduğu tespit edilen Alzheimer, “21. Yüzyıl'ın kabusu" olarak görülüyor.
Alzheimer ile ilgili detaylı bilgileri size aktarmak adına Psikiyatri Doktoru (Dr.) İbrahim Muhammed Gerdi ile bir röportaj gerçekleştirdik.
Alzheimer’ın beyindeki damarlarda oluşan değişikliler sonucu ortaya çıktığını belirten Dr. Gerdi, “Beyindeki damarlarda oluşan değişikliklerin yaşanmasıyla bazı belirtiler ortaya çıkar. Bizim toplumumuzda Alzheimer, unutkanlıkla tanınıyor. Hasta bazı şeyleri unutmaya başlıyor.” dedi.
Dr. Gerdi, Alzheimer’ın ilk dönemlerinde beyindeki yeni bilgililerin silindiğini vurgulayarak, “Hasta ilk evrede iki ya da 3 gün önce yaşadığı bazı anıları hatırlayamaz ama çocuklukta ya da yıllar önce yaşadığı olayları unutmaz, ancak hastalığın ilerlemesiyle bunları da yavaş yavaş unutur.” ifadelerini kullandı.
Konuşurken ve gündelik işleri yaparken zorluk çekmek ayrıca depresyon veya can sıkıntısının Alzheimer’ın belirtileri arasında yer aldığını söyleyen Gerdi, insanların neden Alzheimer’a yakalandığının şimdiye kadar tespit edilmediğini bildirdi.
“Genetik kalıntılar insanların Alzheimer’a yakalanmasında önemli etki göstermekte. Çevre ve sosyal hayatta bu hastalığın oluşmasında etki gösterebiliyor.” diyen Gerdi, “Bazı araştırmalara göre kültür seviyesi yüksek olan insanlar daha az Alzheimer’a yakalanıyor. Tabi sağlıklı bir hayat, spor ve sağlıklı besinler de bizi Alzheimer dahil birçok haslıktan koruyabilir. Ancak Alzheimer’a yakalanmamızın nedeni belli olmadığı için bu hastalığa yakalanmamızı kesinlikle önleyecek hiçbir şey yok.” diye konuştu.
Alzheimer’ın belirtilerinin genellikle 60 yaşından sonra ortaya çıktığına değinen Dr. Gerdi, “Hastalığın ilk evrelerinde hissedilmesi biraz zor, ancak yaş ilerledikçe ve zaman geçtikçe hastalığın belirtileri daha fazla ortaya çıkar. Bazı kaynaklar 63 bazı kaynaklar 65 yaşından sonra ortaya çıktığını söylüyor ama Alzheimer genellikle 60 yaşından sonra görülüyor.” ifadelerini kullandı.
Down sendromu olan insanlarda Alzheimer’ın 40 yaşından sonra görülme ihtimalinin olduğuna işaret eden Dr. Gerdi, bu durumun nadiren görüldüğünü de sözlerine ekledi.
Dr. Gerdi, bazı kaynaklara göre Alzheimer’ın erkeklere nazaran kadınlarda daha sıklıkla görüldüğünü vurgulayarak, bu durumun bir toplumdan diğerine değişiklik gösterme ihtimalinin olduğunu da belirtti.
Irak genelinde Alzheimer’ın oranını gösteren resmi bir istatistik olmadığına değinen Dr. Gerdi, hastalığın kesin ilacı olmadığını ancak hastaya verilen ilaçların hastalığın ilerlemesini yavaşlattığını dile getirdi.
İlaçlara ek olarak hastanın çevresindekilerin desteğine de ihtiyaç duyduğunu söyleyen Dr. Gerdi, hastanın psikolojik destek ile konuşma becerilerini kaybetmemesi için destek almasının önemli olduğunu ifade etti.
Takımlar | O | P |
---|---|---|
1. Galatasaray | 11 | 31 |
2. Fenerbahçe | 11 | 26 |
3. Samsunspor | 12 | 25 |
4. Eyüpspor | 12 | 22 |
5. Beşiktaş | 11 | 21 |
6. Göztepe | 11 | 18 |
7. Sivasspor | 12 | 17 |
8. Başakşehir | 11 | 16 |
9. Kasımpasa | 12 | 14 |
10. Konyaspor | 12 | 14 |
11. Antalyaspor | 12 | 14 |
12. Rizespor | 11 | 13 |
13. Trabzonspor | 11 | 12 |
14. Gaziantep FK | 11 | 12 |
15. Kayserispor | 11 | 12 |
16. Bodrumspor | 12 | 11 |
17. Alanyaspor | 11 | 10 |
18. Hatayspor | 11 | 6 |
19. A.Demirspor | 11 | 2 |
Takımlar | O | P |
---|---|---|
1. Kocaelispor | 12 | 25 |
2. Bandırmaspor | 12 | 24 |
3. Erzurumspor | 12 | 22 |
4. Karagümrük | 12 | 21 |
5. Igdir FK | 12 | 21 |
6. Ankaragücü | 12 | 19 |
7. Ahlatçı Çorum FK | 12 | 19 |
8. Boluspor | 12 | 18 |
9. Şanlıurfaspor | 12 | 18 |
10. Manisa FK | 12 | 17 |
11. Esenler Erokspor | 12 | 17 |
12. Ümraniye | 12 | 17 |
13. Pendikspor | 12 | 17 |
14. Keçiörengücü | 12 | 15 |
15. Gençlerbirliği | 12 | 15 |
16. İstanbulspor | 12 | 14 |
17. Amed Sportif | 12 | 14 |
18. Sakaryaspor | 12 | 13 |
19. Adanaspor | 12 | 7 |
20. Yeni Malatyaspor | 12 | -3 |
Takımlar | O | P |
---|---|---|
1. Liverpool | 11 | 28 |
2. M.City | 11 | 23 |
3. Chelsea | 11 | 19 |
4. Arsenal | 11 | 19 |
5. Nottingham Forest | 11 | 19 |
6. Brighton | 11 | 19 |
7. Fulham | 11 | 18 |
8. Newcastle | 11 | 18 |
9. Aston Villa | 11 | 18 |
10. Tottenham | 11 | 16 |
11. Brentford | 11 | 16 |
12. Bournemouth | 11 | 15 |
13. M. United | 11 | 15 |
14. West Ham United | 11 | 12 |
15. Leicester City | 11 | 10 |
16. Everton | 11 | 10 |
17. Ipswich Town | 11 | 8 |
18. Crystal Palace | 11 | 7 |
19. Wolves | 11 | 6 |
20. Southampton | 11 | 4 |
Takımlar | O | P |
---|---|---|
1. Barcelona | 13 | 33 |
2. Real Madrid | 12 | 27 |
3. Atletico Madrid | 13 | 26 |
4. Villarreal | 12 | 24 |
5. Osasuna | 13 | 21 |
6. Athletic Bilbao | 13 | 20 |
7. Real Betis | 13 | 20 |
8. Real Sociedad | 13 | 18 |
9. Mallorca | 13 | 18 |
10. Girona | 13 | 18 |
11. Celta Vigo | 13 | 17 |
12. Rayo Vallecano | 12 | 16 |
13. Sevilla | 13 | 15 |
14. Leganes | 13 | 14 |
15. Deportivo Alaves | 13 | 13 |
16. Las Palmas | 13 | 12 |
17. Getafe | 13 | 10 |
18. Espanyol | 12 | 10 |
19. Real Valladolid | 13 | 9 |
20. Valencia | 11 | 7 |