Han: Gilgit-Baltistan'a geçici eyalet statüsü verilecek

Pakistan Başbakanı İmran Han, ülkesinin sınırları içerisindeki Keşmir'in bir parçası olan Gilgit Baltistan'a 'geçici eyalet' statüsünün verileceğini açıkladı.

Pakistan basınındaki haberlere göre, 15 Kasım'da Gilgit-Baltistan’da yapılması planlanan seçimler için bölgede miting düzenleyen Han, burada yaptığı açıklamada, Gilgit Baltistan’a geçici eyalet statüsünün verileceğini ve bölge halkının bunu uzun zamandır beklediğini kaydetti.

Han, söz konusu kararla ilgili başka bir detay vermedi.

Öte yandan, Hindistan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Anurag Srivastava, yaptığı açıklamada, Pakistan’ın kararına tepki göstererek Cammu Keşmir Birlik Toprağı'nın "Gilgit Baltistan olarak anılan bölge" dahil olmak üzere Hindistan’ın bir parçası olduğunu kaydetti.

Pakistan Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada ise Hindistan tarafından Gilgit Baltistan ile ilgili “mesnetsiz” ve “sorumsuzca yapılan” açıklamanın reddedildiği bildirildi. Açıklamada, Hindistan’ın, bölgeyle ilgili “yasal, ahlaki ve tarihi” bir salahiyetinin olmadığı vurgulandı.


Pakistan ile Hindistan’ın bağımsız olmasından önce bugün Hindistan topraklarındaki Cammu Keşmir’in bir parçası olan bölgeyi 1947’den bu yana Pakistan yönetiyor.

 

Pakistan ile Çin arasındaki yegane kara yolu bağlantısına sahip Gilgit-Baltistan, 60 milyar dolarlık Çin Pakistan Ekonomik Koridoru’nun (CPEC) önemli bir parçasını oluşturuyor.  Aralarında dünyanın en yüksek ikinci zirvesi K2'nin de bulunduğu çok sayıda yüksek noktaya ev sahipliği yapan bölgenin, Çin'in yanı sıra Afganistan ve Hindistan ile de sınırı bulunuyor.

 

Mevcut durumda yasal güçleri sınırlı bir yasama meclisinin bulunduğu 1,2 milyon nüfuslu bölge, büyük oranda İslamabad’daki federal hükümet tarafından idare ediliyor.
Gilgit-Baltistan’ın Pakistan’daki federal parlamentonun alt ve üst kanatlarında da temsilcisi bulunmuyor. Verilmesi planlanan söz konusu statü ile bölgenin parlamentoda temsili de sağlanacak.
Bölgenin statüsünün geçici eyalete çıkarılmasıyla yerel meclis, geniş tabanlı idare ve yönetişim yetkilerine sahip olacak.


İngiltere, 1947'de sömürge olarak yönettiği Hindistan'dan çekilirken o dönemde bir prenslik olan Keşmir, bağımsızlıklarını yeni kazanan Hindistan ya da Pakistan ile birleşme konusunda tercihle karşı karşıya kaldı.
Nüfusunun yüzde 90'ı Müslüman olan Keşmir halkı, 1947'de Pakistan'a katılmaktan yana tavır alsa da dönemin prensi, Hindistan ile birleşmeye karar verdi.

Karara, Müslüman Keşmir halkı karşı çıktı. Pakistan ve Hindistan'ın bölgeye asker göndermesiyle taraflar 1947'de ilk kez savaştı. İki ülke arasında yine aynı nedenle 1965 ve 1999'da savaş çıktı.

Savaşların ardından sağlanan geçici ateşkes sonucunda Cammu Keşmir'in yüzde 45'i Hindistan'ın, yüzde 35'i Pakistan'ın kontrolünde kaldı. Bölgenin doğusundaki yüzde 20'lik bir kısım ise sınırdaş Çin'in hakimiyetine verildi.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), 1948'den itibaren aldığı kararlarla Keşmir'in askerden arındırılmasını ve geleceğinin halkoyuyla belirlenmesini öngörüyor.
Hindistan halk oylamasına karşı tutum benimserken, Pakistan, BMGK kararlarının uygulanmasını istiyor.

Öte yandan, Hindistan, 5 Ağustos 2019'da yaptığı anayasa değişikliği ile Cammu Keşmir'in özel statüsünü kaldırmış ve bölgeyi merkeze bağlı "Birlik Toprağı" olarak iki ayrı idari birime ayırmıştı.
Kararın ardından Hint güvenlik güçleri, Cammu Keşmir'de asayiş operasyonlarını ve halk üzerindeki baskıları yoğunlaştırmıştı.

Sokağa çıkma yasağının yanı sıra internet, telefon ve ulaşım kısıtlamaları getirilmiş ve bölgedeki yerel partilerin yöneticileri ve üyeleri gözaltına alınmıştı.

 

Star