Japonya'da deprem bölgesinde en büyük sorun su ve elektrik

Ülkenin batısında, Japon Denizi'nin (Doğu Denizi) kıyısında İşikawa eyaletine bağlı Noto Yarımadası açıklarında 1, 2 ve 3 Ocak'ta büyüklükleri 5 ile 7 arasında değişen çok sayıda deprem meydana geldi.

Depremlerde kara yollarında çökme yaşandı, bölge genelinde çok sayıda eski yapı tamamen yıkıldı, bazı binalar da kısmen hasar gördü. Depremler, altyapıya zarar verirken, su ve elektrik kesintilerine neden oldu.

İşikawa Eyalet Valiliği, bölgedeki depremlerde şimdiye kadar 78 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Depremlerden sonra Noto Yarımadası'nda etkili olan yağmur, toprak kayması riskini de artırdı.

Japonya Başbakanı Kişida Fumio, bölgeye Japonya Öz Savunma Kuvvetlerine (SDF) bağlı 2 bin personelin sevk edildiğini söyledi. SDF personeli, arama kurtarma faaliyetlerine katılırken, SDF'ye ait helikopterler, ihtiyaç malzemesi tedariki için kullanılıyor.

- Nanao'da halk tedirgin

Noto Yarımadası'nda depremlerden en fazla etkilenen bölgelerden biri de doğu kıyısındaki, yaklaşık 50 bin kişinin yaşadığı Nanao kenti oldu.

Kaplıca ve otelleriyle tanınan Nanao'da depremlerin ardından kent genelinde bu tesisler hizmet vermeyi durdurdu.

Nanao merkezindeki yeni yapılarda kısmi hasar meydana geldiği, mahalle aralarındaki eski yapıların ise tamamen çöktüğü görüldü.

Depremlerde kentin tanınmış simalarından, Japonya Temsilciler Meclisine 6 kez seçilmiş, siyasetçi Oomori Tamaki'nin, Nanao'nun yüksek bir tepesine inşa edilen heykeli de yıkıldı.

Depremler sonrası 3 metrelik tsunami uyarısı verilirken, 1 metrelik dalgalar kıyıya erişti. Kıyıdaki mahallelerden tahliye edilenler okul ve spor salonu gibi yerlere yerleştirildi.

SDF'ye ait çok sayıda askeri araç, üzerinde "afet müdahale" afişleriyle kent sokaklarında dolaşırken, Nanao'nun farklı mahallelerinde halk su, tuvalet kağıdı ve bebek bezi tedariki için belediye binasına akın ediyor. Kıyı ilçesinde yakıt günlük 10 litre, içme suyu ise günlük 2 litreyle sınırlandırılıyor.

Artçı sarsıntılarla ilgili belediye hoparlörlerinden verilen "erken uyarılar" karşısında tedirginlikleri yüzlerinden okunan Nanaolular, barındıkları ilkokul binaları ve spor salonlarının soğuk olmasından şikayet ediyor.

AA'ya konuşan kent sakinleri, depremlerde yaşadıkları korkuyu dile getirirken, Nanao'da günlük ihtiyaçların karşılanmasında yaşanan sorunlara ivedilikle çözüm bulunmasını talep ediyor.

- "Sanki bir yaşındaymışım gibi babama sarılabildim, başka da bir şey yapamadım"

"Butsudan" olarak bilinen Budist sunak taşı imalatçısı Tokunaga, dükkanındaki hasarı temizlerken depreme yılbaşı yemeği hazırlarken yakalandığını anlattı. Tokunaga, "Sanki bir yaşındaymışım gibi babama sarılabildim, başka da bir şey yapamadım." dedi.

Depremlerden sonra günlük ihtiyaçlarının tedarikinde yaşanan sorunlarla ilgili belediyeyi aradığını ancak "özrün dışında tatmin edici cevap verilemediğini" ifade eden Tokunaga, "Şu an en çok istediğim şey, elektrik ve su. Aksi takdirde hiçbir iş yapamam." diye konuştu.

- Ünlü kaplıca hasar gördü

Taksi şoförü Yoşioka, bölgede şimdiye kadar yaşadıkları en şiddetli depremleri hissettiklerini belirterek, deprem anında aracında hareket halinde olduğunu söyledi.

Yaklaşık 40 saniye sallandıklarını anlatan Yoşioka, o an 3 yolcusunun endişelenmesi üzerine aracını kenara çektiğini kaydetti.

Deprem sonrası yarımadanın kıyı bölgelerine giden yolların kapatıldığını aktaran Yoşioka, Nanao'da ülke çapında bilinen Wagura Kaplıcası'nın da zarar gördüğünü belirtti.

Yoşioka, depreme bağlı can kaybının artmasından endişe ettiğini dile getirdi.

- Yakıt sorunu baş gösterdi

Osaka'da yaşayan piyanist Nişimura, yeni yıla girmek için geldiği memleketi Nanao'da depreme yakalandığını ve "öleceğini düşündüğünü" söyledi.

Deprem anında yanında annesi ve büyükannesinin bulunduğunu belirten Nişimura, "Annem 70'lerinde, ninemse 90'ını geçti. Ninem kendi başına yürüyemiyor, sarsıntı anında tek başıma sırtladım, dışarı çıkardım." dedi.

Nişimura, sarsıntıların azalmasıyla yıkımın farkına vardıklarını, duvarlarda oluşan çatlakları görünce evden ayrılarak tahliye noktası olarak gösterilen ilkokula geçtiklerini anlattı.

Sığındığı ilkokuldaki durumu "yorgunluk verici ve soğuk" şeklinde niteleyen Nişimura, depremden bir süre sonra ısıtıcıların geldiğini, buna rağmen yakıt sorununun baş gösterdiğini belirtti.

41 yaşındaki sanatçı, "Su verilene kadar bu hafta dayanacağız. Belediye dahil, suyun ne zaman verileceği bilinmiyor, anons da yapılmıyor. İşikawalıyım ancak ilk kez böyle bir durum yaşıyorum." ifadelerini kullandı.

- "Olanın önüne geçilemiyor"

Emekli kamyon şoförü Maruoka, depremi duyunca, yaşadığı Nagoya kentinden memleketi İşikawa'ya döndüğünü belirterek, deprem için "Olmaması istenen bir şey ama olanın da önüne geçilemiyor işte." dedi.

Su ve günlük ihtiyaçlarını satın almak için büyük bir eczanenin önünde sabahın erken saatlerinde sıraya girdiğini kaydeden 68 yaşındaki Maruoka, "Bundan sonra işleri en iyi şekilde nasıl yoluna koyacağız, bakacağım." diye konuştu.

7/11 market zincirinde çalışan ve kendisini "Madaçi" olarak tanıtan Japon kasiyer, depremden sonra hasar tespiti yaptıkları mağazayı bir an önce onarmaya çalıştıklarını söyledi.

Çalıştığı mağaza için "Dün olduğu gibi bugün de toparlayacağız. 2-3 gün daha sürebilir." diyen Madaçi, depremde evinin de hasar gördüğünü belirtti.

- "Böyle gidemez"

Süpermarkette suşi ustası olarak çalışan Haşimoto, deprem esnasında kıyı sahilinde köpekleriyle dolaştığını belirterek, tsunami uyarıları sonrası kıyıdaki bölgelerin tahliye edildiğini aktardı.

İş yerinin depremde hasar gördüğünü kaydeden Haşimoto, kentteki su tedarik sorunu nedeniyle iş yapamadıklarını ifade ederek, "Su yoksa ne yapabilirim ki? Tuvalet imkanı olmaz, pirinç de pişiremem. Böyle gidemez. Şimdi tatil, bugün. Ya yarın?" diyerek duruma tepki gösterdi.

- Yer altı suyunu kaynatarak içiyorlar

Diş hijyenisti Hamagişi, dalgaların, kent kıyısındaki dalga kıranları aşamamasına sevindiğini kaydederek, deprem sonrası su tedarik sorunu nedeniyle yer altı suyu kullandıklarını söyledi.

Kendi yöntemleriyle tedarik ettikleri yer altı suyunu kaynatıp içebildiklerini belirten Hamagişi, normalde beraber yaşadığı köpeğinin, tahliye noktasına kabul edilmemesinden üzüntü duyduğunu dile getirdi.

- Borulardaki sızıntı sorunu

Nanao Belediyesi Afet Önleme Dairesi Başkanı Isobe, AA’ya yaptığı açıklamada, deprem sonrası verilen tsunami uyarıları sonrası tahliye edilenlerin çeşitli noktalara yerleştirildiğini ve yardım malzemelerinin tedarikine hız verildiğini kaydetti.

Isobe, su tedarik sorununa ilişkin, "Borulardaki sızıntı nedeniyle eyalet çıkışlı su temininde sorun yaşanıyor." diyerek, halihazırda depolarda bulunan suyun dağıtıldığını, sızıntı sorununun çözülmesi sonrası eyalet çıkışlı suyun normal şekilde tedarik edileceğini bildirdi.