Çavuşoğlu: ABD son zamanlarda dengeyi bozdu

Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC dışı üretici ülkelerden oluşan OPEC+ grubunun petrol üretimini düşürme kararı sebebiyle ABD'nin Suudi Arabistan’a tepki göstermesine ilişkin, "Fiyatların düşmesini istiyorsanız madem piyasaya ürün sunacak ülkelerin üzerindeki ambargoları kaldırın. Sadece bir ülkeyi (Suudi Arabistan'ı) tehdit ederek bu sorunu çözemezsiniz." dedi.

Çavuşoğlu, "AK Parti 2023'e Doğru Şehir Buluşmaları" kapsamında Mersin'deki Suphi Öner Öğretmenevi'nde düzenlenen basın toplantısında konuştu.

Ermenistan'ın Azerbaycan sınırında Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatının (AGİT) değerlendirme grubunu görevlendirmesine ilişkin görüşü sorulan Çavuşoğlu, Azerbaycan'ın işgal edilmiş topraklarının kurtarılmasının AGİT-Minsk Üçlüsü'nün çabalarıyla olmadığını, 30 yıl oyaladıklarını söyledi.

Çavuşoğlu, bu sorun 30 yıldır çözümsüz durumdayken AGİT'in "konsensüsü sağlayamama" mazeretinin olduğunu öne sürdüğünü belirterek, "Şimdi 30 yıl sorunu çözmezken konsensüsü bahane ediyorsun. Şimdi o bölgeye gözlemci veya herhangi bir heyet gönderirken de Azerbaycan'ın bile görüşünü almıyor. Bu, konsensüsle alınır." diye konuştu.

Bu konular tartışılırken Azerbaycan'ın da olurunun alınması gerektiğini vurgulayan Çavuşoğlu, "AGİT'in iç tüzüğünü, işleyiş kurallarını, geleneklerini yıpratırsanız sonuçta örgütü yıpratırsınız. Burada amaçları ne? Ermenistan'a destek olmaya çalışmak. Bunun bir faydası var mı? Olmadı. Zaten 30 yıl çözülememesinin sebebi de bu AGİT Üçlüsü'nün tek yanlı olması yani Ermenistan'dan taraf olması. İşgalciden yanaydı." şeklinde konuştu.

- "AGİT, çözümsüzlüğün merkezi olmuştur"

Çavuşoğlu, doğruları söylediklerini vurgulayarak, "AGİT, çözümsüzlüğün merkezi olmuştur. Şimdi aldığı kararlar bir kere AGİT’in işleyiş kurallarına da aykırı. Böyle oldubittiler olmaz." değerlendirmesini yaptı.

Öte yandan Avrupa Birliği (AB) ile Azerbaycan ve Ermenistan'ın AB gözlem heyeti konusunda da mutabakata varıldığını hatırlatan Çavuşoğlu, şunları kaydetti:

"Daha mürekkebi kurumadan Avrupa Birliği de bunun hilafına hareket ediyor. Sözünde durmuyor. Hani Cumhurbaşkanımız (Recep Tayyip Erdoğan) hep diyor ya 'Dürüst değiller.' diyor. Gerçekten de dürüst değiller. Bir oturuyorsunuz anlaşma yapıyorsunuz. Anlaşmalara, mutabakatlara uyun. Amacınız ne? Amacınız barışa katkı sağlamaksa önce siz güven verin. Dürüst olun. Biz katkı sağlıyoruz. Azerbaycan'la Ermenistan arasındaki süreci destekliyoruz. Azerbaycan, samimi barış anlaşması teklifinde bulundu Ermenistan'a. Şimdi üzerinde çalışıyorlar. Biz de destekliyoruz."

Çavuşoğlu, öte yandan Türkiye'nin Ermenistan'la ilişkilerinin normalleşmesi için özel temsilciler atadıklarını hatırlatarak, "Azerbaycan ve Ermenistan arasında atılacak her olumlu adım, bizim de ilişkilerimizi olumlu etkileyecektir. Bunu da söylüyoruz. Dahası önemli projeler var. Bugün Kuzey Koridor alternatif olmaktan çıktı. Doğu-Batı-Orta Koridor hayati önemde. Dolayısıyla buradaki projeleri de hayata geçirmemiz lazım. Bu, Avrupa'nın da çok işine yarayacak ama bunlar işte o anlayıştan kurtulamıyorlar." değerlendirmesinde bulundu.

- ABD'nin OPEC+ grubu kararlarına tepkisi

ABD'nin, OPEC ve OPEC+ grubunun günlük petrol üretimini kasımdan itibaren azaltma kararına gösterdiği tepkiye ilişkin soru üzerine Çavuşoğlu, "Biz her ne kadar şu anda hem petrol hem de doğal gaz konusunda sondaj çalışmalarımızı yoğunlaştırsak da Karadeniz'de gelecek sene inşallah sisteme bağlanacak doğal gazı bulsak da halen enerjide dışa bağımlı bir ülkeyiz. Dolayısıyla enerji fiyatlarındaki artış bizi de olumsuz etkiliyor." dedi.

Çavuşoğlu, enerji fiyatlarını etkileyen birçok etken olduğunu belirterek, "Tabii ki OPEC+ ülkelerinin petrol üretimi konusunda üretimi artırması ya da kısıtlaması da bir etkendir ama bugün enerji fiyatlarının esas artmasının sebebi Ukrayna'da yaşanan savaş ve artık enerjinin bir silah olarak kullanılmaya çalışılması. Sadece enerjiyi üreten ülkeler tarafından değil, enerji konusunda yaptırım uygulayan ülkeler de buna dahil." ifadelerini kullandı.

- "Sadece bir ülkeyi (Suudi Arabistan'ı) tehdit ederek sorunu çözemezsiniz"

Bu durumdan herkesin etkilendiğini söyleyen Çavuşoğlu, "Ama öyle veya böyle OPEC ülkelerinin aldığı bir karar. Bu, hoşunuza gidebilir, gitmeyebilir. Burası çok önemli değil ama bir ülkenin kalkıp da Suudi Arabistan'ı özellikle son zamanlarda tehdit ettiğini görüyoruz. Bu kabadayılık doğru değil. Eleştirebilirsiniz, hoşnut olmadığınızı söyleyebilirsiniz, biz de fiyatların artmasından çok hoşlanmıyoruz çünkü yansıyor bu ama bunu bir tehdit diline dönüştürmüyoruz ki. Piyasa şartlarında oluşuyor." şeklinde konuştu.

Çavuşoğlu, petrol fiyatlarında artış olduğunu ancak son dönemde bu artan fiyatlarda düşüş görüldüğünü de belirterek, şunları kaydetti:

"Ama bunu bu şekilde ABD'nin Suudi Arabistan veya başka bir ülke üzerinde baskı unsuru olarak kullanmasını doğru bulmuyoruz. Aynı şekilde bugün Venezuela'nın petrol ve doğal gazına tüm dünyanın ihtiyacı var. Daha yeni yeni Venezuela üzerindeki ambargoları esnetmeye başladılar. Diğer taraftan İran petrolü üzerinde de ambargo var. İran petrolünü bugün bizim özel şirketler de alamıyor. Rafinerilerimiz başka yerden alıyor. Neden? Yaptırım var. Kaldırın bu yaptırımları kardeşim fiyatların düşmesini istiyorsanız madem piyasaya ürün sunacak ülkelerin üzerindeki ambargoları kaldırın. Sadece bir ülkeyi (Suudi Arabistan'ı) tehdit ederek bu sorunu çözemezsiniz."

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, ABD'nin Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'ne (GKRY) yönelik silah ambargosunu kaldırmasına ilişkin, "Blinken'e 'Niye yaptınız bunu?' dedim. 'Kara para aklama konusunda bizimle iş birliği yaptı.' diyor. Kara para aklama konusunda Rum kesimi de dünyada en bilinen yerlerden bir tanesi. Kardeşim bunun karşılığı silah vermek mi? Silahı kime karşı veriyorsun? Türklere karşı veriyorsun." dedi.

Çavuşoğlu, "AK Parti 2023'e Doğru Şehir Buluşmaları" kapsamında Mersin'deki Suphi Öner Öğretmenevi'nde düzenlenen basın toplantısında gazetecilerin sorularını yanıtladı.

Çukurova Bölgesel Havalimanı ve Akdeniz Sahil Yolu Projelerinin ne zaman tamamlanacağına ilişkin soru üzerine Çavuşoğlu, devlet ihalelerinin en düşük teklifi verene ihale edildiğini ancak bazı ihale alanların iflas edebildiğini belirtti.

Çavuşoğlu, Çukurova Bölgesel Havalimanı'nda da buna benzer sorunlar yaşandığını ifade ederek şöyle konuştu:

"Şu anda son ihalede de ciddi bir rekabet de oldu, ciddi teklifler verildi. Altyapı bitti, üstyapıda da yüzde 75. Yani 4'te 3'ü bitti, 4'te 1'i kaldı. O da en kısa zamanda inşallah tamamlanacak. Hummalı çalışmaların da devam ettiğini bugün aynı şekilde gözlemledim. Şimdi Akdeniz Sahil Yolu, kolay bir yol değil. Daha önce ben de geçtim, mevcut halen yapılmamış yolda bir araç duruyor, diğer araç öyle geçiyordu. Kolay bir proje değil, üst üste ihaleler yapılıyor, önemli tüneller açıldı, viyadükler yapılıyor. İnşallah kısa sürede Akdeniz Sahil Yolu da bitmiş olacak. Bu şekilde sadece Antalya ile Mersin'i değil, tüm Akdeniz'i de bağlamış olacağız."

- "Türkiye bizim, tüm illerimiz bizim"

Çavuşoğlu, kentteki ve Adana'daki konteyner limanı projeleriyle ilgili soruyu şöyle yanıtladı:

"Dün akşam Ulaştırma ve Altyapı Bakanı'mız da vardı. Bakanımız Mersin'e gideceğimizi söyleyince konteyner limanı konusunu açtı ve limanı Mersin'e yapacaklarını söyledi. Onun dışında oraya kaydırma, buraya kaydırma gibi tartışmaları bilmiyorum. Bu detaya girmem, sizin yönlendirmenizle de yorum yapmam. Ulaştırma Bakanımın ne söylediğini sizlere aktarırım. Sonuçta, bugün Türkiye'de gerçekleştirdiğimiz hem yol hem havalimanı hem de demir yolu, İstanbul'daki projelere bakın ve Türkiye'ye gelen projelere, Bakü-Tiflis-Kars'a bakın, Türkiye enerjide ve ulaştırmada, taşımacılıkta bir merkez, hat oldu. Sadece bir konteyner limanı değil, yarın ilave konteyner limanlarına da ihtiyaç olacaktır. Adana'da da İskenderun'da da yapılacak. Antalya'daki genişletiliyor, yer aranıyor, Ege limanlarında da aynı şekilde, Karadeniz de aynı şekilde. O yüzden iller arasında gereksiz rekabetleri doğru bulmuyorum. Bazen ilçeler arasında da oluyor. Mesela Antalya'da bu tür rekabetlerin hepsini ortadan kaldırdık. Türkiye bizim, tüm illerimiz bizim. Burada beraber iş birliği yapacağız. Böyle kısır döngülere girmeye gerek yok. Bence tüm şehirlerimize ihtiyaç olan hizmetleri yapmaya devam edeceğiz, buna odaklanmamız lazım."

Çavuşoğlu, bir gazetecinin "Mersin'in tarım, ticaret ve turizm kenti olduğu ancak böyle anılmadığı, nükleer enerji santrali yapılmasından dolayı bundan sonra enerji şehri olarak mı anılacağını" sorması üzerine şöyle cevap verdi:

"Mersin'de zaten güneş enerji projeleri de var, nükleer enerji santrali de yapılıyor. Mersin aynı zamanda tarımın merkezi, turizmde önemli bir ilimiz. Mersin taşımacılıkta, lojistikte, ihracatta çok önemli bir şehrimiz. Türkiye'de hiçbir şehrimiz sadece bir konuya, sektöre hapsedilemez. Dolayısıyla o şehrin potansiyeli neyse o potansiyeli geliştirmek lazım çünkü sadece Mersin açısından değil Mersin başta olmak üzere her ilimizin potansiyelini hayata geçirmek demek, Türkiye ekonomisine önemli katkı sağlamak demek. İstihdama, ihracata katkıdır. Biz bu açıdan bakıyoruz. O nedenle inşallah Mersin'e daha fazla turist gelecek ve turizmin gelişmesi konusunda da Kültür ve Turizm Bakanımızın çalışmaları olduğunu biliyorum."

- KKTC'nin Avrupa Birliği içinde yeni temsilcilikleri açılacak

Çavuşoğlu, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin (KKTC) uluslararası statüsüne dair soru üzerine, Kıbrıslı Rumların, Kıbrıs Türkü ile hiçbir şeyi paylaşmak istemediğini söyledi.

"Bırakın gücü, hükûmeti, meclisi; suyu ve elektriği bile paylaşmak istemiyorlar." diyen Çavuşoğlu şöyle devam etti:

"Oysa ki dini liderlerinin de söylediklerini görüyorsunuz, işitiyorsunuz. Bundan bağımsız olarak hamdolsun şehitlerimizin kemikleri de hiç sızlamaz çünkü Kıbrıs'ı ihya ediyoruz. Gerek ekonomisine gerek altyapısına 20 yıldan bu tarafa Kıbrıs'a yaptıklarımıza... 'Biz Kıbrıs Türkleri ile paylaşmak istiyoruz.' dediniz, Mersin'den sizlerin suyunu aldık Kıbrıs'a götürdük. Şimdi elektrik üzerinde de çalışıyoruz. Savunma konusunda bir garantör ülke olarak Kıbrıs Türkü'nü yalnız bıraktık mı? Uluslararası tanınma evet olmadı ama şimdi Avrupa Birliği içinde yeni 1-2 ülkede de inşallah yeni temsilcilikler de açılacak. Her yerde temsilciliğin açılması, pasaportunun tanıtımı konusunda da çok gayret sarf ettik. En son Cumhurbaşkanı'mız, BM Genel Kurulu kürsüsünden yaptığı konuşmada bir çağrıda bulundu. Bu çağrının yerine gelmesi, yani Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin tanınması ve uluslararası platformda statüler elde etmesi için yoğun şekilde çaba sarf ediyoruz. O yüzden şehitlerimizin kemikleri sızlamaz."

- "ABD son zamanlarda dengeyi bozdu"

Çavuşoğlu, KKTC'nin tanınması konusunda henüz daha istedikleri noktaya gelemediklerini vurgulayarak sözlerini şöyle sürdürdü:

"Bunu da biliyoruz ama Kıbrıs'ı hiçbir zaman yalnız bırakmadık, ihya ettik, koruduk, kolladık ana vatan, yavru vatan olarak. Kıbrıs'ta bundan rahatsız olan bazı siyasetçiler var ama olsun. Türk tarafını kastediyorum, Rum tarafı zaten rahatsız. Şunu söylemek isterim; ABD Büyükelçisi geçen gün 'Taraf tutmuyoruz.' diye bir açıklama yapsa da ABD son zamanlarda dengeyi bozdu. ABD'nin terazisi bozuldu ve Rum tarafına yönelik silah ambargosunu 1 yıllığına kaldırdı. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken'e 'Niye yaptınız bunu?' dedim. 'Kara para aklama konusunda bizimle iş birliği yaptı.' diyor. Kara para aklama konusunda Rum kesimi de dünyada en bilinen yerlerden bir tanesi. Kardeşim bunun karşılığı silah vermek mi? Silahı kime karşı veriyorsun? Türklere karşı veriyorsun. Biz ne yaptık? Onlar bir karar aldı biz de ilave takviyeler yaptık, yapıyoruz. Onlar karar alır, biz adım atarız. Hani var ya 'Onlar konuşur AK Parti yapar'. Onlar konuşur, Türkiye yapar kardeşim. Yunanistan konusunda da biliyorsunuz Yunanistan'da bazı üsler var. Soruyoruz, 'Bunları Rusya'ya karşı yapıyoruz, Doğu Akdeniz'de Rusya'nın mevcudiyeti var.' diyorlar ama şunu da söylüyoruz; bunu Yunanistan için de Rum kesimi için de söylüyoruz, onların arkasında kimin olduğu önemli değil, karşısında kim var o önemli. Türkiye önemli, arkasında kimin olduğu hiç önemli değil."

AA