Bilim insanları, “'yüksek derecede bulaşıcı” bir Kovid-19 varyantının ortaya çıktığı konusunda uyardı. XBB.1.5 olarak adlandırılan varyantın aşılama ve önceki enfeksiyonlara karşı korumadan kaçmasına yardımcı olan mutasyonlara sahip olduğu belirtildi. XBB.1.5 ABD ve Avrupa’da kısa sürede baskın varyant haline geldi.
Bilim insanları XBB.1.5’in adlı yeni bir varyantın, koronavirüsün önceki türlerine göre daha kolay enfekte ettiğini ve aşılama ile önceki enfeksiyonlara karşı korumadan kaçabileceği konusunda uyardı.
Uzmanlar, varyantın ortaya çıkışının dünyadaki sağlık sistemleri üzerinde baskı oluşturabileceğini belirterek, insanlardan mümkün olduğunca dışarı çıkmamasını istedi. Ancak yetkililer, türün önceki varyantlardan daha ciddi hastalığa neden olduğuna dair henüz bir gösterge olmadığına dikkat çekti.
İngiltere’nin en büyük Kovid19 gözetim merkezlerinden biri olan Sanger Enstitüsü’nden yapılan açıklamada, “XBB.1.5, aşılamaya veya önceki enfeksiyona yanıt olarak üretilen Kovid ile savaşan antikorları atlamasına yardımcı olan F486P de dahil olmak üzere mutasyonlar kazanmıştır. Birleşik Krallk’taki 17 Aralık haftasına kadar olan haftadaki vakaların yüzde dördünün XBB.1.5'ten kaynaklandığı görülmüştür” denildi.
Bununla birlikte, XBB.1.5’in ilk olarak Ağustos ayında Hindistan'da tespit edilen Omicron XBB'nin mutasyona uğramış bir versiyonu olduğu belirtildi.
BJ.1 ve BA.2.75 varyantlarının bir birleşimi olan XBB, bazı ülkelerde vakaların yalnızca bir ayda dört katına çıkmasına neden oldu.
Warwick Üniversitesi'nde bir virolog olan Profesör Lawrence Young, “XBB.1.5 varyantı oldukça bulaşıcıdır ve New York'ta, özellikle yaşlılar arasında artan hastane yatışlarını artırmaktadır. Bağışıklığın azalması, soğuk hava nedeniyle daha fazla iç mekanlarda bulunulması ve yüz maskesi takmak gibi diğer hafifletici önlemlerin olmaması da ABD'deki bu enfeksiyon artışına neden oluyor” dedi.
Young sözlerine şöyle devam etti:
"Bu varyantın Birleşik Krallık'ta daha önce diğer Omicron varyantlarına maruz kalmış ve 50'li yaşlardaki nüfusta nasıl davranacağını bilmiyoruz. XBB.1.5 ve diğer Kovid türevlerinin tehdidi, uyanık kalmamız gerektiğini vurguluyor.”
ABD'deki vakaların yüzde 41'ini oluşturuyor
Diğer taraftan, ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri’nden (CDC) Cuma günü alınan veriler, türün vakaların yüzde 41'inin arkasında olduğunu gösterdi. Rakam bir hafta öncesine göre iki kat arttı.
CDC'nin Koronavirüs ve Diğer Solunum Virüsleri Bölümü yöneticisi Dr. Barbara Mahon, "XBB.1.5’in ülkenin kuzeydoğu bölgesinde baskın varyant olacağını ve tüm bölgelerde artacağını tahmin ediyoruz" değerlendirmesinde bulundu.
Mahon, ayrıca XBB.1.5 vakalarındaki hızlı artışın 'kesinlikle çok endişe verici' olduğunu ve yeni bir enfeksiyon dalgasını yönlendirmeye yetecek kadar güçlü olduğunu vurguladı.
XBB.1.5 hangi ülkelerde tespit edildi?
Grip virüslerinin ve Kovid-19 pandemisinden sorumlu koronavirüsün genomik verilerine açık erişim sağlayan GISAID adlı veri tabanından alınan verileri kullanan outbreak.info'ya göre XBB.1.5 en az 74 ülke ve 43 ABD eyaletinde tespit edildi.
Bu ülkeler arasında Türkiye, İngiltere, Çin, Hindistan, Pakistan, Endonezya ve Avustralya da yer alıyor.
XBB.1.5'in semptomları nelerdir?
Uzmanlar, XBB.1.5 varyantının semptomlarının diğer Omicron varyantlarına benzer olduğunu açıklayarak belirtileri şu şekilde sıraladı:
-Öksürük
-Soğuk
- Ateş
-Boğaz ağrısı
-Vücut ağrıları
Diyabet gibi altta yatan sağlık sorunlarda yukarıdaki semptomların daha şiddetli olabileceği aktarıldı.