Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Türkiye ile İran'ın terörle mücadele konusundaki iş birliğinin önemli olduğunu ve bu konuda her iki ülkenin birlikte çalışmaya devam etmesi gerektiğini söyledi.
Çavuşoğlu, İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan ile Dışişleri Bakanlığında gerçekleştirdiği görüşmelerin ardından ortak basın toplantısında konuştu.
Abdullahiyan ile Türkiye ve İran arasındaki ikili ilişkileri tüm boyutlarıyla ele aldıklarını belirten Çavuşoğlu, farklı alanlarda eş güdüm ve iş birliğini nasıl geliştirebileceklerini de konuştuklarını aktardı.
Kovid-19 salgını nedeniyle Türkiye ile İran arasındaki karşılıklı ziyaretlerde aksama olduğunu dile getiren Çavuşoğlu, Ankara ile Tahran arasındaki karşılıklı ziyaretlere ivme kazandırmak istediklerini kaydetti.
Çavuşoğlu, Yüksek Düzeyli İş Birliği Konseyi toplantısının yedincisinin düzenlenmesi için ev sahipliği sırasının İran'da olduğunu ve söz konusu toplantının tarihi üzerinde çalıştıklarını ve gelecek ayda bunu gerçekleştirmek istediklerini dile getirdi.
Türkiye ile İran arasındaki ikili ticaret hacminde ciddi bir düşüş yaşandığını söyleyen Çavuşoğlu, "Ama geçen sene yüzde 62,5 bir artış oldu. Bu sene ilk dört aya baktığımızda bu artış devam ediyor. Yani bu düşüş artık tersine döndü." dedi.
Çavuşoğlu, iki ülke liderlerinin Ankara ile Tahran arasındaki ikili ticaret hacminin 30 milyar dolara çıkarılması hedefi koyduğunu ancak bunun çok gerisinde olunduğunu aktararak, "O nedenle daha fazla gayret sarf edip ticaret hacmimizi daha da artırmamız lazım. Ticaret hacmimizi ileriye doğru taşıyabilmek için elimizdeki mekanizmaları da iyi kullanmamız lazım. Bu amaçla 29. Karma Ekonomik Komisyonu Toplantımızı kısa süre içerisinde gerçekleştirmeyi öngörüyoruz. " diye konuştu.
- "İran'a yönelik tek taraflı yaptırımlara her zaman karşı olduk"
İran'a yönelik yaptırımlara da değinen Çavuşoğlu, "Biz İran'a yönelik tek taraflı yaptırımlara her zaman karşı olduk ve bu yaptırımları doğru bulmuyoruz. Umuyoruz ki nükleer anlaşmanın yeniden işler hale getirilmesi için tüm taraflar gerekli adımları atarlar. Anlaşma sağlandığı takdirde bunun bölgemiz ve ikili ekonomik ilişkilerimiz için olumlu yansımaları olacaktır ve ticaretimizi istediğimiz hedeflere götürmek konusunda çok katkı sağlayacaktır." ifadesini kullandı.
Terörle mücadele konusunda Türkiye ile İran arasındaki iş birliği konusuna değinen Çavuşoğlu, "İki komşu olarak terörle mücadele iş birliğimiz önemli. Ve güvenlik iş birliği gibi bu konuları da bugün gözden geçirdik. Somut beklentilerimizi de paylaştık. Bu konuda birlikte çalışmaya devam etmemiz gerekiyor, çünkü terör hepimizin ortak düşmanı." diye konuştu.
Çavuşoğlu, görüşmede Türkiye ile İran arasındaki ikili ilişkilerin yanı sıra Ukrayna'daki savaş, Irak ve Afganistan'daki durum, Suriye ve Yemen dahil bölgesel konuları da ele aldıklarını kaydetti.
- "Yemen'de uzatılan ateşkesin bir an önce kalıcı olmasını istiyoruz"
Yemen'deki ateşkese ilişkin değerlendirmesinde Çavuşoğlu, "Yemen'de uzatılan ateşkesin bir an önce kalıcı olmasını istiyoruz ve tek çözümün de siyasi çözüm olduğunu söylüyoruz." dedi.
Filistin ve Kudüs'ün ortak davaları olduğunu söyleyen Çavuşoğlu, Türkiye'nin bu konudaki pozisyonunun hiçbir zaman değişmeyeceğini her koşulda dile getirdiklerini, Filistin ve Kudüs davasının savunulması için iş birliğini sürdüreceklerini ifade etti.
Astana Toplantısında heyetlerin bir araya geldiğini anımsatan Çavuşoğlu, "Bugün Cenevre'deki Anayasa Komisyonu toplantıları ve diğer süreçler devam ediyorsa bu Astana Formatı sayesinde olmuştur. Bu anlamda iş birliğimizi sürdüreceğiz." değerlendirmesinde bulundu.
Çavuşoğlu, Türkiye-İran-Azerbaycan üçlü mekanizmasının bulunduğunu, Dışişleri Bakanlığı düzeyindeki toplantıya ev sahipliği yapma sırasının İran'da olduğunu ve bu sene içinde üçlü görüşmeyi gerçekleştirmek istediklerini belirtti.
Türkiye ile İran'ın çevre konusunda birlikte çalışması gerektiğine işaret eden Çavuşoğlu, iki ülke uzmanlarının bir araya geleceğini aktardı.
Çavuşoğlu, Türkiye'nin İran ile köklü ve tarihi ilişkilere sahip olduğunu ve bu ilişkileri her alanda geliştirme konusunda kararlı ve her iki ülkenin yararına olacak şekilde geliştirme konusunda mutabık olduklarını sözlerine ekledi.
İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan Türkiye'nin Suriye konusunda gündeme getirdiği güvenlik endişelerini çok iyi anladıklarını belirterek "Şuna inanıyoruz ki Türk tarafının, Türk arkadaşlarımızın güvenlik endişeleri bir an önce ve kalıcı şekilde giderilmelidir." dedi.
Abdullahiyan, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile Dışişleri Bakanlığında gerçekleştirdiği görüşmelerin ardından ortak basın toplantısında konuştu.
Türkiye'nin Suriye konusunda dile getirdiği güvenlik endişelerine yönelik Abdullahiyan "Biz Türkiye'nin bu konudaki güvenlik endişelerini çok iyi bir şeklide anlıyoruz. Aynı zamanda özel bir operasyonu gündeme getirmesini de anlıyoruz. Bu konuda değerli meslektaşım Çavuşoğlu ile de detaylı incelemelerde bulunduk, konuşmalar yaptık. Şuna inanıyoruz ki Türk tarafının, Türk arkadaşlarımızın güvenlik endişeleri bir an önce ve kalıcı şekilde giderilmelidir." diye konuştu.
Türkiye'nin Kudüs ve Filistin davası konusundaki bakış açısını her zaman bildiklerini ve bundan emin olduklarını dile getiren Abdullahiyan, "Türkiye, Kudüs davasından, Filistin davasından hiçbir zaman vazgeçmemiştir, vazgeçmeyecektir. Ancak Siyonistler ne zaman nereye gitmişlerse her zaman oraya güvensizliği götürmüşler, fitneyi götürmüşler." ifadelerini kullandı.
- İran komşularıyla ilişkilerini derinleştirmek istiyor
İran'ın komşularıyla ilişkilerini daha derinleşmek ve güçlendirmek isteğine değinen Abdullahiyan "Komşularla ilişkileri daha da iyileştirmek yeni hükümetimizin en önemli eksenidir." dedi.
Abdullahiyan, Çavuşoğlu'nun Tahran ziyaretinde ikili ilişkileri iyileştirmek ve derinleştirmek için kapsamlı eylem planı ve yol haritası önerisinde bulunduklarını ve bu harita üzerinden ilerlemek istediklerini Çavuşoğlu'na bildirdiğini ifade etti.
Bugün iki ülke arasındaki ilişkilerin uzun vadeli ve kapsamlı olması konusunda bir belgeyi Çavuşoğlu'na teslim edeceklerini kaydeden Abdullahiyan "Güvenlik, siyasi, askeri, turizm, kültürel, tarihi ve bütün alanlarda iki ülkenin ilgi duyduğu alanlarda ilişkilerimizi derinleştirmeye karar verdik. Ayna zamanda KEK (Karma Ekonomik Komisyon) Toplantısını ilerde yapacağız. Önümüzdeki dönemde Yüksek Düzeyli İş Birliği Konseyi 7. toplantısını çok yakın dönemde yapmayı kararlaştırdık." diye konuştu.
Bugünkü görüşmelerde enerji ve elektrik konularında iş birliğinin geliştirilmesini de ele aldıklarını belirten Abdullahiyan, İran'ın KEK Başkanı ve Dışişleri Bakanlığı Ekonomi Müşavirinin yakın zamanda Ankara'ya ziyarette bulunacağını dile getirdi.
- "Libya'da bütün, entegre ve tek bir devletin oluşmasını destekliyoruz"
Görüşmelerde ayrıca konsolosluk işleri ve suçluların iadesi, iki ülke meclisleri arasındaki iş birliğinin artırılması, iki ülkenin sınırında bulunan iller arasındaki iş birliğinin geliştirilmesi ve ticari pazarların oluşması yönündeki konuları ele aldıklarını dile getiren Abdullahiyan, şunları kaydetti:
"(Çavuşoğlu) Kafkas konusunda çok önemli meseleye değindiler, 3+3 platformundan bahsettiler, Tahran- Bakü-Ankara görüşmesine değindiler. Bu da yine bizim en önemli gündem maddelerimizden biridir. Yemen konusunda ateşkesin kalıcı olmasını destekliyoruz. Oradaki insani kuşatmanın ortadan kalkmasını ve siyasi çözümün tek çözüm yolu olduğunu vurguluyoruz. Aynı zamanda Libya'da bütün, entegre ve tek bir devletin oluşmasını destekliyoruz. Libya’nın toprak bütünlüğü bizim için önemlidir. Ukrayna ve Afganistan konularına değindik. Biz Astana formatının son elde ettiği sonuçlar hakkında görüştük, bilgi paylaşımında bulunduk."
- "İran İslam Cumhuriyeti için Türkiye'nin güvenliği İran'ın güvenliği demektir"
Abdullahiyan AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell’in Tahran'a yaptığı ziyareti konusunda da Bakan Çavuşoğlu’nu bilgilendirdiğini ve bu konuda fikir alışverişinde bulunduklarını aktararak şöyle devam etti:
"İran’ın bir sonraki görüşmelerinde özellikle ABD’nin ve diğer Avrupa ülkelerinin daha gerçekçi bakış açılarıyla, tutumlarıyla biz daha iyi sonuçlara varacağız diye inanıyorum, umut ediyorum. Değerli kardeşimin hem bu konuda hem diğer konularda istişarelerinden ve fikirlerinden yararlandım. Siz basın mensuplarının önünde bir kez daha vurgulamak istiyorum İran İslam Cumhuriyeti için Türkiye’nin güvenliği İran’ın güvenliği demektir. Bizim bölgeye, dost ve kardeş ülkeye (Türkiye) hayırdan başka bir temennimiz yoktur."
Ayrıca kum fırtınalarının İran tarafında sıkıntı oluşturduğunu aktaran Abdullahiyan, Tahran'da kum fırtınası ve bunun çevreye etkileri üzerine bir konferans düzenleyeceklerini ifade etti.
Abdullahiyan, Çavuşoğlu ile bu konuda bir komite kurmayı planladıklarını ve komitenin teknik konulardaki görüşmeleri ilerleterek iki ülkenin sınır bölgelerinde yaşayan vatandaşlarının endişelerinin giderilmesine yardımcı olacağını ifade etti.
AA